موزهها را باز کنید
بیش از یکسال است که ویروس کرونا، کسب و کار بسیاری را با مشکل مواجه کرده و حتی باعث تعطیلی مراکز فرهنگی و هنری نیز شده است. به عنوان مثال، در بسیاری از کشورها مانند آلمان، مدتهاست که موزهها میزبان هیچ گردشگر و گروهی نبودهاند. حتی نمایشگاههای موقت نیز در این مراکز فرهنگی به ندرت و به صورت آنلاین برگزار شدهاند.در این شرایط، طییعی است که موزهها با بحران شدید مالی مواجه شوند. از اینرو، مدیران موزههای آلمان به تازگی در نامهای سرگشاده، خواستار بازگشایی این مراکز شدهاند.
این گروه در نامه خود تاکید کردهاند که موزهها مکانهای ایمنی هستند که دستورالعملهای بهداشتی در آنها به دقت رعایت میشود و سیستم تهویه در این مراکز به خوبی کار میکند.از زمان شیوع ویروس کرونا تاکنون، موزهها بیش از سایر مناطق فرهنگی در آلمان دچار ضرر و زیان مادی شدهاند. از آن زمان، آثار تاریخی، مجسمهها و تابلوهای نقاشی موجود در موزهها به شکل ترسناکی در تاریکی و تنهایی به سر میبرند. اشتفان وپلمان، مدیر هنرهای زیبای لایپزیگ در این باره میگوید:«هنگام بازدید از موزهها، شما به بیماری کرونا مبتلا نمیشوید، علاوه بر این، ما با اجرای برنامههای فرهنگی و هنری، میتوانیم جلوی شیوع بیماری همهگیر تنهایی و افسردگی را نیز یگیریم.»
او همراه با همکاران خود، نامهای به دولت فدرال نوشته است. در بخشی از این نامه آمده است:«موزههایی كه كاملاً با مقررات بهداشتی مرتبط با کرونا سازگاری دارند، ایمن هستند. از اینرو، ما از سیاستمداران: میخواهیم که موزهها را باز کنند. همه موزهداران آمادهاند تا درهای موزهها را برای برگزاری نمایشگاههای بزرگ باز کنند.»
الكه بوهر، سردبیر مجله مونوپول نیز وضعیت اقتصادی موزهها را بسیار سخت و بد میداند:« متاسفانه اوضاع اقتصادی برای موزهها بسیار ناامیدکننده است. در برخی از ایالتها، تعداد محدودی از موزهها مجوز برگزاری نمایشگاه را گرفتهاند، اما هرگز کسی برای بازدید از این نمایشگاهها نرفته است. شهروندان آلمان دوست دارند از آثار هنری و فرهنگی بازدید کنند، اما بیماری کرونا موجب شده که از رفتن به چنین اماکنی بترسند. به نظر من موزهها اگر دوباره باز هم شوند، مدت زمان زیادی طول میکشد تا بازدیدکننده پیدا کنند.»
او برخلاف بسیاری از موزهداران آلمان، از سیستم جدید بازدیدهای مجازی از موزهها راضی بهنظر میرسد:«پس از شیوع بیماری کرونا، موزههای بزرگ در سراسر جهان، مجموعههای خود را به صورت آنلاین به نمایش گذاشتهاند. آنها همچنین کارگاههای آموزشی به صورت آنلاین برگزار میکنند و یا تورهای مجازی به علاقمندان ارائه میدهند. این امر تحولی عظیم در موزهداری به شمار میرود. بنابراین من فکر میکنم که همه موزهها باید به چنین سیستمی مجهز شوند.»
وپلمان کاملا با نظر بوهر مخالف است. او درباره تحولات جدید در سیستم موزهداری میگوید:«در حالحاضر، موزه لوور در پاریس نیز به شکل مجازی بازدیدکننده دارد. اما به اعتقاد من، این فناوری نمیتواند تصویر درستی از موزه لوور در اختیار بازدیدکنندگان بگذارد. سیستم جدید بسیار ناامیدکننده است. چرا که تنها امکان نمایش آثار به شکل مجازی را فراهم کرده است. این در حالی است که در دنیای امروز، تعامل با بازدیدکنندگان اهمیت زیادی دارد. بنابراین اگر ما میخواهیم که به شکل مجازی کار را ادامه دهیم، باید سیستم را نیز طوری طراحی کنیم که امکان بحث و تبادل نظر با بازدیدکنندگان فراهم شود. در غیر این صورت، بازدید مجازی نمیتواند هیچ کاربرد موثری در موزهداری داشته باشد. این را هم باید در نظر داشته باشیم که بازدید مجازی در طولانی مدت نمیتواند جایگزین بازدیدهای حضوری شود. بسیاری از آثار هنری و فرهنگی از پشت لپتاپ، کامپیوتر و یا گوشیهای هوشمند، قابل ملاحظه نیستند.»